Mon Cafetier brengt ecologische en faire oplossing voor jouw koffie
De cijfers zijn duidelijk: per capita zijn Belgen met jaarlijks 6,8 kilogram koffie per inwoner bij de achtste grootste koffiedrinkers ter wereld. Helaas gaat ons consumptiegedrag ook gepaard met heel wat milieuverontreiniging en sociaal misbruik – meestal zonder dat we ons daar bewust van zijn. Vooral als je weet dat twee op drie mensen op deze wereldbol koffie drinken, begrijp je dat de schade voor onze planeet en maatschappij enorm is.
Emmanuel van Mon cafetier besliste in 2016 om een ecologisch, fair alternatief te vinden en won het jaar daarop al de publieksprijs van Greenlab Brussels. Het initiatief is uniek in België: een abonnement aanbieden waarmee je maandelijks een selectie van de allerbeste biologische koffiebonen ontvangt… en er is meer: je kunt er zelfs voor kiezen om je op zowel de koffiebonen als op een fantastische espressomachine te abonneren! In 2018 werd Mon cafetier ook laureaat van BeCircular.
De sympathieke tweetalige IT’er annex koffieliefhebber Emmanuel werd op een dag in bed wakker met een droom: een manier vinden om zijn favoriete drankje te kunnen aanbieden aan een grote massa, zonder de negatieve impact op het milieu dat daar zo vaak mee gepaard gaat. Zijn oplossing: biologische verse koffiebonen van producenten die hun personeel goed behandelen. Om iedereen de allerbeste, veelzijdige selectie te kunnen aanbieden en alles betaalbaar te houden, bedacht hij een abonnement waarbij je maandelijks de lekkerste koffiebonen toegestuurd krijgt. Wie zelf nog geen koffiezetapparaat heeft dat ook bonen maalt of wie een betere machine wil, kan zelfs de espressomachine voor een prikje huren.
Natuurlijk heeft iedereen wel eigen voorkeuren: een espresso, een café crème, een latte machiatto, een lungo, een americano, een capuccino of een van de vele andere bereidingen, bijvoorbeeld. Daarom heeft Mon cafetier espressoapparaten in huis die al deze bereidingen optimaal kunnen maken voor jou.
Crowdfunding
Mon cafetier is zopas een crowdfundingcampagne gestart waarbij investeerders aandeelhouder kunnen worden van het bedrijf. Vooral de taxshelter van 45% die daarmee gepaard gaat, is erg aantrekkelijk. Als extra kunnen particulieren die Mon cafetier steunen genieten van 12 maanden gratis huur.
De bonen
De twee meest gebruikte koffieplanten – Coffea arabica en Coffea robusta – worden anno 2020 gecultiveerd in meer dan 70 landen. De meeste daarvan bevinden zich omheen het Amerikaanse equatoriaal gebied, Zuidoost Azië, India en Afrika. Robusta is minder onderhavig aan de elementen dan arabica en gemakkelijker te teelten, maar Mon cafetier kiest resoluut voor de smaakvollere arabica. Enkel Afrikaanse en Amerikaanse bonen die boven een hoogte van 1.200 meter groeien komen in aanmerking.
In tegenstelling tot wat bij veel andere koffies het geval is, gebeurt de cupping (het proeven en beoordelen van de koffiebonen) bij de producent zelf en wordt de roasting ambachtelijk en op lage temperatuur gedaan. Die bijzonderheden zorgen er samen met het feit dat de stock omwille van het abonnementsprincipe snel kan geroteerd worden voor dat Mon cafetier erg lekkere koffiebonen met geweldige smaakprofielen kan aanbieden.
Het milieu
In het kort: Industriële productieprocessen beschadigen zowel de flora als fauna omheen koffieplantages. Het gros van alle capsules wordt niet gerecycleerd en draagt bij tot een schier eindeloos ogende afvalberg. Als we dan ook nog eens in rekening brengen dat de levensduur van de meeste koffieapparaten gewoonlijk beperkt is, weet je dat het milieu vaak stevig belast wordt. Composteerbare capsules en filterkoffie blijken helaas geen oplossing te bieden en daarbovenop worden de werkers in koffieplantages vaak slecht betaald en behandeld.
We hebben het al geschreven: de voornaamste reden waarom Emmanuel in 2016 Mon cafetier opstartte, heeft te maken met het ecologische aspect. In deze moderne tijden, waarin we het milieu dagelijks ongekende schade berokkenen, is het immers niet meer te verantwoorden om niet voor de ‘groenste’ alternatieven te gaan.
Cultivatie
Alles begint bij hoe koffiebonen worden gecultiveerd. Dat gebeurt van oudsher onder de schaduw van bomen, maar de laatste jaren worden er steeds meer koffieplanten geteeld onder direct zonlicht. Dat komt omdat men zo meer koffiebonen per vierkante meter kan oogsten, zolang er ook meer kunstmatige meststof en (veelal gevaarlijke) pesticiden aan te pas komen. Jammer genoeg moeten er daarvoor heel wat bomen sneuvelen en is de impact op zowel flora als fauna enorm. Meer, zelfs: 1 tot maar liefst 70% van de milieuschade die door het koffieproces wordt veroorzaakt, is aan deze stap te wijten. Door te kiezen voor biologische koffiebonen, probeert Mon cafetier de ecologische voetafdruk van jouw verse koffie zo klein mogelijk te houden. Daarbij worden er geen compromissen gesloten op kwaliteit. Enkel koffiebonen met uitstekende aroma- en smaakprofielen worden geselecteerd.
Er is echter nog meer dan het ecologische aspect: veel koffieplantagewerkers worden onderbetaald en worden verplicht om in erbarmelijke condities te werken. Natuurlijk is het haast onmogelijk om overal ter plekke te gaan kijken, maar door te kiezen voor biologische koffiebonen van de hoogste kwaliteit, hoopt Mon cafetier plantages waar het personeel een fair loon krijgt en goed wordt behandeld te ondersteunen. Door zelf een eerlijke, goede prijs te betalen voor de koffiebonen, wil Mon cafetier bijdragen aan een faire koffiehandel voor iedereen.
Capsules, filterkoffie & verse koffiebonen
‘Balance ta capsule’ is de slogan van Mon cafetier en die wordt op alle mogelijke manieren waargemaakt. Om te begrijpen waarom Emmanuel heeft beslist om met verse koffiebonen en de best mogelijke espressomachines te werken, is het echter belangrijk om te weten waarom de alternatieven zo slecht zijn voor het milieu.
Volgens Green Match is het aantal wegwerpkoffiecapsules dat elk jaar wordt gemaakt overweldigend: 16 miljard. Daarvoor moeten bovendien 6,5 miljoen bomen sneuvelen, terwijl er meer dan 15 miljard liter water wordt gebruikt en voldoende elektriciteit wordt opgewekt om 54.000 (t)huizen van energie te voorzien. De verkoop van capsulemachines zit echter in de lift, waardoor inzetten op een alternatief meer dan nodig is.
De bekendste merken gebruiken aluminium capsules om hun koffie in op te slaan. Aluminium is oneindig recycleerbaar, maar de keuze voor dit metaal is niet zonder problemen. Zo gebruikt een van de grootste koffiebedrijven ter wereld ook siliconen in zijn capsules, waardoor ze in gespecialiseerde centrales moeten verwerkt worden. Zomaar van siliconen afstappen, is bovendien erg moeilijk, omdat het om een gepatenteerd productieproces gaat. Nog straffer: de bekendste producent gebruikte tot voor kort zelf geen gerecycleerd aluminium, maar een specifiek aluminiummateriaal dat altijd nieuw moet worden aangemaakt. Pas in mei 2020 werd aangekondigd dat een specifiek koffieproduct pads zal gebruiken dat voor 80% uit gerecycleerd aluminium bestaat.
Zelfs als de hele capsule in het pmd-afval kan gegooid worden, berokkent dat vaak nog meer schade dan dat het goed doet. Dat komt omdat de capsules eigenlijk eerst volledig moeten leeggemaakt worden: als er nog gemalen koffie in zit, mengt die stof zich met de rest van het afval, wat dan weer het hele recyclageproces beïnvloedt.
Composteerbare capsules zouden een oplossing kunnen lijken, maar ook daar heeft de maatschappij niet zoveel aan: als je ze bij het gewone afval gooit in plaats van in een mestverwerkingsinstallatie, bieden ze immers geen enkel voordeel meer.
Hoe goed koffiemaatschappijen ook hun best doen en met welke initiatieven ze ook op de proppen komen, een groot deel van de verantwoordelijkheid wordt bij de eindconsument gelegd. Het mag dan wel nobel klinken om een programma aan te bieden waarbij gebruikers hun capsules in speciale verpakkingen kunnen terugsturen of laten ophalen, als zelfs Nespresso aangeeft dat slechts 29% van zijn capsules daadwerkelijk wordt gerecycleerd, besef je al snel dat het haast onmogelijk is om gebruikers voldoende te sensibiliseren – en dan hebben we het nog niet eens over het transport van de koffiedrinker tot de installatie of over de energie die door het verwerkingsproces wordt gebruikt. Als dat in een land gebeurt waar de energiebevoorrading vooral op kolen draait, valt de kosten-batenanalyse gemakkelijk negatief uit. Een tijdje geleden schatte televisienetwerk RTBF dat capsules in totaal 3000 kilometer reizen voor ze terug bij de producent aankomen.
Wereldwijd worden heel wat capsules nog van plastic gemaakt, maar die kunnen niet in de pmd-zak gegooid worden. Dat komt omdat lang niet alle gebruikte plastic recycleerbaar is én omdat de capsules simpelweg te klein zijn om door de meeste verwerkingsinstallaties effectief gerecycleerd te kunnen worden. Bovendien staat de recycleerbaarheid van plastic al langer ter discussie en breekt plastic vaak af tot kleinere stukken die door vissen worden aanzien als plankton.
Filterkoffie lijkt een oplossing te bieden, maar helaas zetten de meeste mensen meer filterkoffie voor thuisgebruik dan ze eigenlijk opdrinken; de rest wordt weer weggegooid, waardoor je weer met extra afval komt te zitten.
Gif
Bij de creatie van aluminium komt rauwe bauxiet vrij, wat zware gevolgen kan hebben op de plaatselijke vegetatie en tot een verlies van habitat, bodemerosie en biodiversiteit kan leiden. Bij het delven geraken hele gemeenschappen vergiftigd, soms met zware gevolgen die kunnen variëren van ademhalingsproblemen tot gehoorverlies en mentale stress. Ook komen er giftige materialen vrij die vaak in ons water terecht komen en dan hebben we het nog niet eens over de hoge hoeveelheden broeikasgassen (zoals koolstofdioxide, natriumfluoride, zwaveldioxide, Polycyclische aromatische koolwaterstoffen en fluorkoolstof) die worden gecreëerd.
Zelfs onze tas koffie bevat kankerverwekkende furaan. In instantkoffie is die stof in verwaarloosbare hoeveelheden (van 12 tot 35 ng/ml) aanwezig, maar in capsules stijgt dat al naar 117 tot 244 ng/ml. Dat heeft alles te maken met het feit dat de hermetisch gesloten capsules het hele volatiele furaan binnenhouden en dat de meeste koffiemachine erg heet water gebruiken om de koffie te zetten, waardoor er ook meer van die stof in onze tas terecht komt. Hoewel je al erg veel koffie zou moeten drinken om hier nadelige gevolgen van te ondervinden, proberen we bij Mon cafetier om te kiezen voor zo gezond mogelijke alternatieven.
Onze oplossing
Emmanuel is als gediplomeerde koffiekenner als geen ander in staat om de allerbeste koffiebonen -en smaken te selecteren en kiest enkel voor biologisch geteelde koffie om de milieu-impact zoveel mogelijk te beperken. In de toekomst wil Mon cafetier inzetten op een ‘zero waste policy’. Om dat doel te kunnen bereiken, is het bedrijf momenteel zelfs bezig met uit te zoeken hoe zelfs de verpakking zelf op termijn volledig recycleerbaar en composteerbaar kan gemaakt worden.
Door ook te kiezen voor hoogwaardige espressomachines die een zo effectief mogelijk extractieproces gebruiken, wordt het afval beperkt. Bij het ambachtelijk bereiden van koffie komen er meer heerlijke aroma’s vrij, waardoor er minder koffiebonen gebruikt worden – een proces dat de afvalberg kleiner helpt houden.
Omdat de koffiemachines eenmalig worden aangekocht en daarna worden verhuurd aan de klanten, wordt zelfs het aantal nieuwe apparaten dat moet worden vervaardigd, beperkt Overigens zit niet alleen het gebruik van het apparaat zelf in het abonnement vervat. Indien er herstellingen of vervangen moeten gebeuren, kan dat door Mon Cafetier zelf ter plaatse gedaan worden. Dat beperkt het risico en verhoogt de levensduur van de machines.
De instapkost is dus laag en dankzij de levensduurgarantie hoeven de apparaten waarop klanten zich abonneren niet naar speciaal daarvoor bedoelde herstelpunten gebracht te worden. Dat bespaart niet alleen geld, het vermindert ook de milieu-impact nog meer.
Er is echter meer: koffiegruis is op allerlei manieren te gebruiken, zolang het maar niet in beschadigende capsules zit. Zo kan je het gebruiken als compostmiddel, om nare geurtjes te verwijderen uit de ijskast, om bepaalde schoonheidsproducten effectiever te maken, om leidingen te ontstoppen, om paddenstoelen mee te cultiveren en veel meer! Het kan dus ook nog eens geld besparen dat je anders zou uitgeven aan producten die je eigenlijk niet eens nodig hebt.
Mon cafetier wil zijn neus stevig in de toekomst richten en is daarom van plan om ook in de toekomst initiatieven te blijven lanceren die allemaal een duidelijk doel hebben: mensen voorzien van de allerbeste, lekkerste koffie met zo weinig mogelijk schadelijke gevolgen voor onze leefomgeving.
Koffie is gezond
Sinds het in 2016 duidelijk werd dat koffie verkeerdelijk een slechte reputatie had opgebouwd, is de ene na de andere wetenschappelijke studie verschenen waarin wordt aangetoond dat koffie een aanzienlijk aantal gezondheidsvoordelen biedt. Wie 3 tot 5 tasjes koffie per dag drinkt, kan rekenen op een verlaagd risico op sommige kankers, depressie, neurodegeneratieve ziekten, nierstenen, type 2-diabetes en een gezonder hart. Ook blijken koffiedrinkers gemiddeld genomen langer te leven.
